Poprawa wyników polskich uczelni w rankingach międzynarodowych argumentem w walce o środki dla szkolnictwa wyższego.
„Jeśli polskie uczelnie nie poprawią wyników w międzynarodowych rankingach, ciężko będzie przekonać społeczeństwo i rząd, że wydawanie coraz większych środków na uczelnie jest dalej uzasadnione” – powiedział 9 maja 2019 roku w Bolonii (Włochy) wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin. Wystąpił on jako keynote speaker na konferencji IREG 2019 poświęconej rankingom szkół wyższych. Współorganizatorem konferencji był Uniwersytet Boloński.
W trakcie wystąpienia Rankings: a Challenge to Public Policy? Reflections from Poland’s Perspective” (Rankingi: wyzwanie dla polityki publicznej? Refleksje z polskiej perspektywy), szef resortu nauki wyraził przekonanie, że wprowadzana od października ub.r. reforma nauki i szkolnictwa wyższego przyczyni się do poprawy jakości polskich uczelni.
„Lepsza pozycja w rankingach powinna być efektem ubocznym tych jakościowych zmian” – powiedział. Jego zdaniem poprawa wyniku w rankingach – zauważona przez społeczeństwo – będzie argumentem, który pomoże zabezpieczyć większe środki na naukę i szkolnictwo wyższe. „Z drugiej strony, jeśli taka zmiana w rankingach by nie nastąpiła, byłoby dużo trudniej przekonać społeczeństwo i ministrów, że wydawanie coraz większych środków na uczelnie jest dalej uzasadnione” – ocenił minister Gowin. Stwierdził też, że według niego, pozycja polskich uczelni w rankingach międzynarodowych jest zdecydowanie niższa niż potencjał polskiej nauki.
Minister podsumował reformy, które mogą sprawić, że uczelnie polepszą swoje pozycje w rankingach. Chodzi o ustawę „Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce” obowiązującą od października 2018 r. Reforma – jego zdaniem – stawia na doskonałość naukową – rozumianą jako „udział w globalnym dyskursie akademickim”. A to przekładać się powinno na zauważalność polskich uczelni w rankingach.
Jarosław Gowin przedstawił także podczas konferencji program „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” wdrażany na mocy Konstytucji dla Nauki.
Mówiąc o rankingach, minister zauważył, że m.in. pomagają one podejmować młodym osobom decyzję, gdzie rozpocząć studia. Dlatego, zdaniem Jarosława Gowina, rankingi powinny być wiarygodnym źródłem wiedzy: zasady ich tworzenia powinny być przejrzyste. Natomiast organizacje przygotowujące rankingi powinny być niezależne od podmiotów, które oceniają i powinny być wolne od konfliktów interesów. W jego ocenie w jakości takich rankingów zachodzą pozytywne zmiany.
Wskazał przy tym na jeden z czynników, który brany jest pod uwagę w konstruowaniu rankingów – reputację uczelni. Tu punktacja bazuje na wynikach ankiet wśród naukowców. Zaznaczył, że nie udało mu się dotrzeć do informacji, skąd pochodzą respondenci oceniający reputację uczelni i na jakich zasadach są dobierani. „Mam poczucie, przykro mi to mówić, że ocena reputacji uczelni nie była dość przejrzysta” – ocenił.
Podczas pobytu na konferencji w Bolonii odbyło się specjalne spotkanie Jarosława Gowina z kierownictwem IREG Observatory, w skład którego wchodzą również szefowie głównych rankingów światowych. W ponad godzinnej dyskusji z ministrem Gowinem wzięli udział:
- Luiz Claudio Costa (Brazylia) – prezydent IREG Observatory
- Waldemar Siwiński (Polska) – wiceprezydent IREG Observatory
- Mirko Degli Esposti (Włochy) – prorektor Uniwersytetu Bolońskiego,
- Nian Cai Liu (Chiny) – autor Rankingu Szanghajskiego
- Ben Sowter (Wielka Brytania) – autor rankingu QS
- Bob Morse (United States) – autor rankingu US News Global
- Gero Federkeil (Germany) – autor U-Multirank.
W dyskusji uczestniczyli także: Bartłomiej Banaszak, wicedyrektor Departamentu Nauki MNiSW i Miłosz Rojek, radca ministra w Departamencie Nauki. Obecny był także Szymon Wojtasik, chargé d’affaires a.i. Rzeczypospolitej Polskiej we Włoszech.
———————————–
Organizator konferencji – IREG Observatory (pełna nazwa: IREG Observatory on Academic Ranking and Exellence) jest międzynarodową organizacją posiadającą swój Sekretariat w Warszawie. Celem IREG Observatory, który został zarejestrowany w 2009 roku w Brukseli, jest podnoszenie jakości międzynarodowych i krajowych rankingów szkół wyższych. Organizacja wywodzi z Grupy IREG (International Ranking Expert Group), która po raz pierwszy spotkała się w Warszawie w 2002 r.
Członkami IREG Observatory są następujące polskie instytucje:
- Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
- Akademia Biznesu i Finansów Vistula
- Politechnika Gdańska
- Politechnika Warszawska
- Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
- Politechnika Śląska
- Fundacja Edukacyjna Perspektywy.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele grupy uczelni uczestniczących w „International Visibility Project”: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Warszawskiej, Politechniki Śląskiej, Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie.
——————————
Strona internetowa IREG 2019 Conference: www.ireg-observatory.org
Informacja na stronie MNiSW: https://www.gov.pl
PAP Nauka w Polsce: http://naukawpolsce.pap.pl
Fotoreportaż z Bolonii.
Fot. Roberto Schiassi
